Köpeklerde Hastalık – Hayvan Sağlığı

Rotweiler – Diş Temizliği

Temel görevi gıdaları almak ve küçük parçalara ayırarak sindirim sistemine göndermek olan ağızın en önemli parçası dişlerdir,dişler sadece yemek için değil köpeklerin bir nesneyi tanıması,taşıması ve bazı av köpek türlerinin de görevlerini yerine getirmesi için baş aktördür.

Doğumdan sonra birkaç hafta içerisinde süt dişler çıkar.Süt dişleri geçicidir ve 28 adettir.Bunlar zaman içinde düşerler ve yerlerine kalıcı dişler çıkar.Kalıcı dişler 7 aylık ike tamamlanır ve 42 adettir.

Diş değiştirme dönemlerinde ağrılar ,kısa süreli sancılar olabilir bu da hayvanın doğal davranışlarını değiştirebilir kısa süreliğine.Yemek yiyememe huysuzluk gibi belirtileri olabilir.Bu dönemlerde hayvanların ağızları sık sık kontrol edilmelidir. Köpeğinizin ağız kontrollerinde sorun çıkartmaması için hayvan on haftalık olduğunda diş etlerine masajlar yapabilirsiniz.
Böyle zamanlarda köpeklerde kemirme gibi eğilimler artabilir,bunun nedeni küçük sancılara bağlı olarak meydana gelen kaşıntılardır,bu dönemde köpeklere kemirmeleri için oyuncaklar ,kemirme ipleri verilmelidir.

Altı ayı geçmesine rağmen süt dişleri düşmemiş ise hekiminize götürmeniz ileride doğacak diş bozukluklarını önlemeniz açısından büyük önem taşır.

Temel Diş Sorunları:

Düşmemiş Süt Dişi :

Özellikle süt dişleri düşmez ve kalıcı dişlerin pozisyonunu bozarlar.Bunların 6 aydan sonra çekilmeleri gerekir.

Diş Çürüğü :

İnsandakine göre daha az sorun olmaktadır.Zaman zaman azı dişlerinde görülür.Özellikle fazla çikolata yiyen köpeklerin sorunudur.Dişin restoratif tedavisi gerekir.

Kırık Diş :

Kavga,kaza ve sert cisimleri ısırma sonucu diş kırılabilir.Bu durumda kırığın ulaştığı seviye göz önünde bulundurularak diş dolgusu ya da kanal tedavisi yapılır.

Tartar=Diştaşı :

Kahverengi bakteri ve tuz birikimidir.Dişin çürümesine neden olabileceğinden veteriner hekimce temizlenmesi gerekir.

GÜNLÜK BAKIM

Günlük olarak dişlerin temizliği yapılmalıdır.Bu dişlerin temizliğine yardımcı olacak gıdaların (örn.,preskemik) verilmesiyle de kolayca yapılabilir.Ayrıca piyasada satılan kuru mamalar da yararlıdır.Yaşlı hayvanlarda bunun yanı sıra dişlerin haftada 2 defa temizlenmesi yararlıdır.Parmağa takılan diş fırçaları ve yutulabilir nitelikte diş pastaları (macunları) bu iş için uygundur.

Köpek Nezlesi

Bulaşıcı olan bu hastalığın görüldüğü hayvanlardan köpeğinizi uzak tutmak yapılabilecek ilk iştir.
Üst solunum yolu hastalığıdır, genelde ölümcül olmasa da bakımsız kötü şartlarda ağır tahribat yaratabilirler köpeklerde,özellikle yavrular ve yaşı köpeklerde ciddi hasarlar bırakabilirler.
Belirtileri : öksürük vardır ancak bu öksürük ince bir sesle olur sanki boğazına birkaç kaçmış gibi sesler çıkartır.
Bu öksürük esnasında kusmalar gerçekleşebilir.
Hastalığın kuluçka süresi üç ile on gün arasında köpeğinizin direncine göre değişir.
Hastalık köpeğinizin direncine göre birkaç günde birkaç hafta da sürebilir.
Bakım şartlarını iyileştirmek bu hastalığı çabuk atlatmasını sağlayacaktır,genelde iyi bakılmış köpeklerde biraz öksürükle bunu atlatırken iyi beslenmemiş köpeklerde burun akıntısı şiddetli yorgunluk iştahsızlık gözlenir enerjisi kalmamıştır oyun oynamayı bırakır ve hastalığın geçmesi uzun zamanlar alabilir.
tedavisi: bizdeki gibi nezle de kendiliğinden geçecektir ancak önemli olan bunu en az hasarla atlatmaktır bu dönemde egzersizler azaltılmalı enerjisi yüksek besinler verilmelidir hava değişimlerinden sakınmalı taze su ve tozlu ,sigara dumanlı ortamlardan uzak tutulmalıdır.

Köpeklerde Herpes Virüs Enfeksiyonu

Bulaşıcı hastalıklardan olan bu virüs üç haftalıktan küçük köpeklerde öldürücüdür bunun nedeni doku ölümleri ve sık kanamalardır.
Yetişkin köpeklerde ise üreme sistemini etkiler.
Kuluçka süresi bir ile altı gün arasında değişen bu hastalık türü yavrularda burun akıntısı,karında ağrı,iştahsızlık,depresyon ,iç zarlarda kanamalar, karın vekasık bölgesi derisinde kızarıklıklara rastlanır ve zayıflama ile devam eder.
Bu hastalığa yakalanan yavrular klinik belirtiler görüldüktan genelde 24-48 saat arasında ölürler ,hastalığı atlatanlarda ise kısmi körlük ile bu hastalığı gizli olarak taşımaya devam ederler.
Büyük köpeklerde ise klinik semptomlar daha hafif seyreder. Dişilerde vaginitis ve vaginal akıntı, mukozada yüzeysel lezyonlar, ölü doğumlar ve kısırlık gözlenir. Erkeklerde penis derisinde iltihaplar, akıntı ile birlikte penis ve sünnet derisinde dişilerdekine benzer lezyonlar görülür.

Tedavi :

Malesef evde bakımla ile bir iyileştirme yöntemi mevcut değildir.
Anine herpesvirus enfeksiyonunun spesifik sağaltımı ve aşısı yoktur. Enfekte gebe hayvanlarda yavruların sezeryan operasyonuyla alınması ve annelerinden ayrı bir yerde bakılmaları hastalığın yayılması ve bulaşmasında korunma için önemli bir faktördür. Enfekte yavruların yüksek ısılı kuvözlerde ( 35°C ve % 50 nem) hospitalize edilmesi ve destekleyici sıvı sağaltımı ile ölümler azaltılabilir.

Kuduz Hastalığı

Malesef belirtiler ortaya çıktıntan sonra tedavisi olmayan bu hastalık kendini gösterdiği andan itibaren ölümü beraberinde getirir.
Sıcakkanlı hayvanların tümünde görülebilen bu hastalık merkezi sinir istemini etkileyen viral bir hastalıktır.
Beyinde iltihaplanma meydana getirirler.
Virüsü alan hayvan genelde on gün içerisinde ölür bu süre uzayabilir,genelde bulaşma şekli hayvanın salyasıyladır.
Kuduz virüsü, ısırılma (yani salyasının, deriden açılan bir yaraya bulaşması) yolu ile bulaştıktan sonra, sakin dönem, kızgın dönem ve felç dönemi olarak 3 şekilde kendini gösterir.
ilk döneminde görünüş olarak bi değişiklik olmasada bu dönemde karakterinde değişiklikler görülür iyi gözlemlendiğinde fark edilebilir,havayı ısırır gibi hareketler ,sık sık havayı koklamalar ve küçük mızıldanmalar görülebilir.

ikinci yani kızgın dönemi hayvanın en acı çektiği ve kendini durduramadığı etrafı için ölümcül sonuçlar yaratacı dönemdir bu dönemde sahibi de dahil kimseyi tanımaz ,önüne gelen herkesi çektiği acıdan dolayı olsa gerek ısırmaya çalışır ,ağzından sürekli salyalar akar ,sudan korku meydana gelir bunun nedeni yutkunma sırasında çektiği acıdır su içemediğinden dolayı çektiği acının yansımasıdır denebilir ,şiddetli sancı duyar.
Uyuz şeklinde kaşınmaları vardır ancak bu kaşınmalar şiddetlidir kendini parçalarcasına ısırarak kaşınmalar görülür.
Felç dönemi son aşamadır bu dönem sonunda ölüm gerçekleşir bu dönemde hayvan alt çenesi kapanmaz hale gelir ve cansız gibidir çeneyi kaldırıp bıraktığınızda kontrol edemez tekrar aşağı düşer,arka ayaklarda felç görülür.
Solunum felçi gerçekleştiğinde artık ölüm gerçekleşir.
yarasalar,tilkiler gibi hayvanlar kuzun tehlikesi altındadır.
Genelde yeni geliştirilen ölü aşılar kullanılmaktadır önlemi için.

Köpeklerde Öksürük

Sık bulaşan hastalıklardan biridir ve hemen her köpek sahibi şahit olmuştur denebilir.Öksürüğün birçok nedeni vardır bunları ölümcül olanları akciğerlerin iflasıyla özellikle yavruları ölüme kadar götürebilir.

Her yaşta ,aşısız köpekte görülebilen, alt solunum yollarını tahrib eden viral bulaşıcı bir hastalık olup hava-solunum yoluyla kolayca bulaşabilir.
İlk bulgu genelde öksürüktür hayvana uzun süren bir rahatsızlık verir hareketli canlılarda ya da egzersizler sırasında daha da şiddetlenir.
Ateş varlığı değişkendir her zaman görülmez bunu yanı sıra burun akıntısı varsa ateş 40 derece ye kadar yükselir,genç köpeklerde daha sık karşılaşılan bir durumdur.
Tedavisinde aşılama kesinlikle yapılmalı ve hastalık geçtikten sonra bile iki hafta düzenli olarak kullanılmalıdır.
iki tip tedavi yöntemi vardır eğer köpeğin hastalığı hafif seyrediyorsa nezle tedavisinin aynısı uygulanır.
Hastalık ılımlı da olsa,çok hafif de seyretse etrafa bulaştırıcılık oranı şiddetliyle aynı orandadır. Çoğu zaman, prednisone öksürüğün şiddetini ve sıklığını azaltmaya yardımcı olmak ve köpeğin rahat etmesini sağlamak için uygulanabilir. Ayrıca, Bronchodilatörler (aminophylline gibi) ya da öksürük kesici ilaçlar da kullanılabilir.

Daha ciddi durumlarda (komplike olmuş vakalarda), köpek yemek yemiyorsa, ateş yükselmişse ve pneumoni belirtileri mevcutsa antibiyotik tedavisi yapılmalıdır.Bu durumda çoğunlukla tetracycline ya da trimethoprim-sulfa grubu antibiyotikler seçilebilir. Steroidler ya da öksürük kesici ilaçlar genellikle önerilmemektedir,çünkü immunosuppressive etki gösterirler. Bronchodilatorler (bronşları genişletici ilaçlar) ve aerosol tedavisi kullanılabilir. Orta ya da şiddetli vakalarda, klinikte veteriner hekim kontrolünde bakım gereklidir, oluşan pneumoni hemen ve etkin bir şekilde tedavi edilmez ise hayati tehlike söz konusudur.

Kanlı İshal Hastalığı

Kanlı ishal hastalığı özellikle yavru köpeklerde görülen nadir de olsa büyük köpeklerde de rastlanılan bulaşıcı bir hastalık türüdür,eğer bulaşan hayvanda başka bir hastalık varsa daha şiddetli seyreder.
Belirtileri :Kanlı ishale yakanlanmış köpekte ilk belirtiler bi hafta sonra görülmeye başlar iştahsızlık kusmayla başlayan süreç ishalle devam eder daha sonra koyu renkli ishale dönüşür.İki aydan küçük köpeklerde kalp krizi bu hastalık sonucunda görülebilir.Hastada su kaybı ve kan kaybı ishalin sonucundur
Tedavisi :serum, antibiyotikler, bulantı kesiciler, gerekirse kan nakli klinik bulgulara yönelik müdahalelerin yanında spesifik serumda uygulanabilir
Büyük köpekler hastalığı daha kolay atlatabiilrken küçük köpeklerde daha şiddetlidir ayrıca doberman ,rottweiler ,kangal gibi köpekler bu hastalığa daha kolay yakalanırlar.
Bu hastalık solunum ve dışkı yoluyla bulaştığından hastalığın bulunduğu mekana diğer köpeklerin girmesi engellenmeli.

Köpeklerde Gençlik Hastalığı

Köpekler için belki de en tehlikeli hastalıklardan biri olarak bilinen gençlik hastalığı özellikle birkaç aylık yavru köpeklerle yaşlanmış köpeklerde kendini gösteririr, bulaşıcı viral bir hastalıktır. Bu hastalık özellikle iç parazitler gibi ikincil hastalıklar da varsa çok daha şiddetli seyredebilmektedir.Kolostrum (anneden ilk emzirme sırasında alınan süt,ağız sütü,yüksek miktarda antikor içerir.) almış yavrularda, materyal (anneden alınan) antikorlar yavruyu aşağı yukarı 12 hafta kadar korur.Kolostrum almamış olanlarda ise bu süre 1-4 hafta arasında değişir. Bu nedenle hastalık genellikle 3-12 aylık köpeklerde yaygındır.Hastalığa yakalanan köpeklerin yüzde 60 ı ölür bu hastalıktan kurtulanlarda ise kalıcı hasarlar oluşabilir.
Belirtileri : Genelde hastalığın ön belirtileri köpekte durgunluk, iştahsızlık, kusma ,ishal ve yüksek ateştir.

Tedavisi: Gençlik hastalığının tedavisi klinik belirtilere bakılarak yapılır. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek,ve desteklemek tedavide hedef olmalıdır. Son yıllarda antiviral ilaçlar , hastalığın ilk safhasında yani viremi döneminde faydalı olmaktadır. Fakat bu tedaviler oldukça güç ve pahalı olmaktadır. Aynı zamanda, sonuç almak ta oldukça güç, bazen imkansız olan bu hastalıkta en etkili yöntem, yavru köpeklerin 7-9 haftalık iken, 3-4 hafta ara ile 2 kez aşılanması ve her yıl aşının 1 defa tekrar edilmesidir.